Διαβήτης και Πόδια

Τι είναι ο Διαβήτης;

Ο Διαβήτης, ή αλλιώς Σακχαρώδης Διαβήτης, είναι μία ασθένεια διαταραχής του μεταβολισμού την οποία χαρακτηρίζει η υψηλή περιεκτικότητα γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Αυτή η ασθένεια παρουσιάζεται όταν:

1. ο οργανισμός δε παράγει την ορμόνη ινσουλίνη, η οποία ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα (Διαβήτης Τύπου 1) ή
2. ο οργανισμός δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικά την πιο πάνω ορμόνη (Διαβήτης Tύπου 2)

Ο Διαβήτης τύπου 2 είναι ο συνηθέστερος τύπος διαβήτη. Στην Κύπρο υπολογίζεται ότι ποσοστό πέραν του 10% του πληθυσμού υποφέρει από Διαβήτη.

Πώς γίνεται η διάγνωση του Διαβήτη;

Ο διαβήτης διαγιγνώσκεται με τη μέτρηση της γλυκόζης νηστείας και τη δοκιμασία ανοχής γλυκόζης. Σε ένα υγιή άνθρωπο, οι κανονικές τιμές γλυκόζης νηστείας δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 100mg/dl.

Εάν βρίσκεστε σε προδιαβητικό στάδιο, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής (μείωση βάρους, σωστή διατροφή και άσκηση) μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης της νόσου.

Βρίσκομαι σε ρίσκο για Διαβήτη; Ποιοί έχουν περισσότερες πιθανότητες;

‘Ολοι οι ενήλικες άνω των 42 ετών πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους, τουλάχιστο μία φορά το χρόνο. Επίσης τα άτομα με ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια, οι παχύσαρκοι, γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη κύησης, γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και άτομα με αυξημένες τιμές λιπιδίων στο αίμα (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια) θα πρέπει συχνά να ελέγχονται για εμφάνιση διαβήτη.

Ποιά είναι τα συμπτώματα του Διαβήτη;

Ο διαβήτης πολλές φορές δεν συνοδεύεται από συμπτώματα, μέχρι που να φθάσουν σε ψηλά σημεία οι τιμές του σακχάρου στο αίμα. Εάν, όμως, υπάρχουν, θα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

1. Πολυουρία
2. Πολυδιψία
3. Ξαφνική απώλεια βάρους
4. Κόπωση
5. Θολή όραση
6. Πληγές που δεν επουλώνονται γρήγορα ή καθόλου

Να σημειωθεί ότι για κάθε 3 ασθενείς που γνωρίζουν ότι πάσχουν από διαβήτη, άλλοι 2 δεν γνωρίζουν ότι έχουν.

Ποιές είναι οι επιπλοκές του Διαβήτη;

Ο διαβήτης είναι μία χρόνια νόσος και μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες επιπλοκές με το πέρασμα του χρόνου.

‘Οσον αφορά τα πόδια, η περιφερική νευροπάθεια και αγγειοπάθεια είναι οι σημαντικότερες επιπλοκές του διαβήτη που μπορεί να τα επηρεάσουν.

Η νόσος αυτή μπορεί να προκαλέσει απώλεια της αίσθησης στα πόδια και μειωμένη κυκλοφορία του αίματος, κι έτσι ο ασθενής ίσως να αντιμετωπίζει προβλήματα στα πόδια του τα οποία δε θα του είναι αντιληπτά (π.χ. ανοικτές πληγές που δεν επουλώνονται).

Τι μπορώ να κάνω για να φροντίσω και να προστατέψω τα πόδια μου;

Όπως ο γενικός έλεγχος, έτσι και ο έλεγχος στα πόδια πρέπει να γίνεται σταθερά σε ένα ασθενή με διαβήτη. Επιβάλλεται αυτός ο έλεγχος να γίνεται μία φορά τον χρόνο και κάθε χρόνο, και εάν αποφασίσει ο ιατρός ή ποδολόγος σας, πιο συχνά. Υπάρχει ειδικός έλεγχος αξιολόγησης του διαβητικού ποδιού.

Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της φροντίδας και της πρόληψης εναπόκειται στους ασθενείς. Να θυμάστε τα παρακάτω:

• Επιθεωρήστε τα πόδια σας καθημερινά – Ψάξτε για σχισμές στο δέρμα, πληγές, οποιαδήποτε αλλαγή στο χρώμα ή την ποιότητα του δέρματος, φούσκωμα, πολύ «ζεστά» σημεία. Εάν δυσκολεύεστε να το κάνετε, ζητήστε από κάποιο να σας βοηθήσει ή χρησιμοποιήστε ένα καθρέφτη.
• Φοράτε κατάλληλα υποδήματα – Προτιμήστε παπούτσια που να προσφέρουν στήριξη στο πόδι και να είναι το κατάλληλο μέγεθος και όχι πολύ στενά. Ζητάτε να σας μετρούν το νούμερο του ποδιού σας κάθε φορά πριν αγοράσετε παπούτσια.
• Μην περπατάτε ξυπόλητοι ποτέ – Υπάρχει ο κίνδυνος να τραυματίσετε το πόδι σας και να μην το καταλάβετε και γι’ αυτό επιβάλλεται να φοράτε πάντα παπούτσια, ακόμη και μέσα στο σπίτι σας.
• Μην κάθεστε πολύ κοντά σε εστίες θερμότητας, όπως τζάκια και σόμπες, αφού υπάρχει κίνδυνος να καείτε και να μην το καταλάβετε.
• Φροντίστε το δέρμα σας – Η ξηρή επιδερμίδα μπορεί εύκολα να σκάσει και να δημιουργήσει πληγές που δύσκολα επουλώνονται και ανοίγματα στο δέρμα που ενδεχομένως να μολυνθούν. Χρησιμοποιείτε ενυδατική κρέμα κατάλληλη για διαβητικούς και στεγνώνετε καλά τα πόδια σας μετά το μπάνιο.
• Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια για τους κάλους σας – Μην κόβετε μόνοι σας τις σκληρότητες ή τα νύχια σας με αιχμηρά αντικείμενα και μη χρησιμοποιείτε φαρμακευτικά έμπλαστρα για κάλους εμποτισμένα με καυστικά υλικά.
• Κρατήστε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας υπό έλεγχο και σταθερά – Αυτό μειώνει τον κίνδυνο για επιπλοκές όπως περιφερική νευροπάθεια και αγγειοπάθεια.
• Επισκεφθείτε ένα ποδολόγο – Μην αμελείτε τον ετήσιο έλεγχο διαβητικού ποδιού και επικοινωνήστε εάν προσέξετε οποιαδήποτε προβλήματα ή εκδορές στα πόδια σας. Ο έλεγχος αυτός θα υποδείξει αν έχετε μειωμένη αίσθηση στα πόδια κι έτσι γνωρίζοντας ότι η αίσθησή σας έχει αλλοιωθεί, θα είστε πιο προσεκτικοί στον έλεγχο και τη φροντίδα των ποδιών σας.

Τι μπορεί να κάνει ένας ποδολόγος για τα άτομα με Διαβήτη;

Μεταξύ άλλων, ο ποδολόγος:

1. Θα ελέγξει την κατάσταση των ποδιών σας διεξάγοντας τον έλεγχο διαβητικού ποδιού, ο οποίος θα δείξει τόσο την ποιότητα παροχής αίματος στα πόδια σας, όσο και την κατάσταση της αίσθησης στα πόδια σας.
2. Θα κοιτάξει για οποιαδήποτε δυσμορφία του ποδιού ή σημάδια υπερβολικής πίεσης. Σε αυτή την περίπτωση, θα σας συμβουλέψει σχετικά με τα κατάλληλα υποδήματα ή κατά πόσο ένα ορθοτικό πέλμα είναι απαραίτητο.
3. Θα σας βοηθήσει με ασφάλεια να ελέγξετε τα νύχια και τις σκληρότητες στα πόδια σας.
4. Θα σας βοηθήσει με τη διαχείριση ανοικτών πληγών – ελκών στο δέρμα του ποδιού.

Η έγκαιρη αντιμετώπιση των επιπλοκών στο διαβητικό πόδι (π.χ. έλκη) μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη σοβαρότερων επιπλοκών του διαβήτη στο πόδι, όπως σοβαρές μολύνσεις και ακρωτηριασμούς.